Omkeringen van akkoorden op de piano in 3 stappen
16 juni 2015 
in Theorie

Omkeringen van akkoorden op de piano in 3 stappen

Een omkering van een akkoord is eigenlijk niets anders dan de toetsen waaruit een akkoord bestaat in een andere volgorde spelen. Het C-akkoord bestaat bijvoorbeeld uit de toetsen c e g. Maar deze kun je ook spelen als e g c, dit noemen we de eerste omkering. Maar ook kun je deze spelen als g c e, dit noemen we de tweede omkering.

Maar waarom zou je eigenlijk een omkering gebruiken? Wat is het nut ervan?

Hoe zien omkeringen eruit?

1. Laten we eerst eens kijken hoe dat er precies uitziet, zo’n omkering van een akkoord. Om dit te laten zien starten we met een C-akkoord, bestaande uit de toetsen c e g:

C-akkoord

C-akkoord

2. Nu gaan we de onderste c-toets een octaaf hoger verhuizen, dus de c-toets blijft een c-toets maar dan een octaaf hoger. Het C-akkoord bestaat hierdoor nog steeds uit dezelfde toetsen, maar in een andere volgorde namelijk: e g c. Dit noemen we de eerste omkering en dat ziet er zo uit:

C-akkoord-eerste-omkering

C-akkoord eerste omkering

3. Tot slot kunnen we nog eenmaal de onderste toets een octaaf hoger verhuizen. De onderste toets is nu een e-toets, welke we een octaaf hoger gaan spelen. Nu spreken we over de tweede omkering. Let op: dit is dus nog steeds het C-akkoord, maar dan in een tweede omkering. De volgorde is nu geworden: g c e. Dit ziet er als volgt uit:

C-akkoord-tweede-omkering

C-akkoord tweede omkering

En zoals je verwacht met drie toetsen waaruit een akkoord meestal bestaat, heeft deze ook maar 3 volgorde mogelijkheden, dus er is geen derde omkering. Want als we nu de onderste g-toets weer een octaaf hoger zouden verhuizen, zijn we weer terug bij af en komen we uit bij het oorspronkelijke C-akkoord. Speel deze drie akkoorden maar eens voor jezelf! Dit is ook een uitstekende manier om je vingervlugheid te ontwikkeling bij het wisselen van akkoorden.

Waarom omkeringen gebruiken?

Ten eerste omdat je dan sneller en handiger van akkoord kunt wisselen. Als je van het C-akkoord (c e g) naar het F-akkoord springt (f a c) is dat nogal een sprongetje die je moet maken. Helemaal voor een beginner kan dit nogal eens uitdagend zijn om dan lekker en soepel door te spelen.

Maar als je bijvoorbeeld de eerste omkering van het C-akkoord speelt (e g c) en dan springt naar het F-akkoord (f a c), is de afstand veel kleiner. Sterker nog, als je de eerste omkering van het C-akkoord speelt, hoef je enkel de onderste twee toetsen allebei één toets naar rechts te verhuizen (zwarte toetsen even niet meegerekend). Probeer het maar eens!

Ten tweede is het soms mooier om gebruik te maken van een omkering. Het brengt variatie aan in je pianospel om gebruik te maken van een omkering in plaats van alleen maar akkoorden in de grondligging te spelen, zoals een normaal C-akkoord (c e g) heet.

Hoe herken je een omkering?

Als je de toetsen c e g speelt, in welke volgorde dan ook, zou je al kunnen weten dat je te maken hebt met een C-akkoord. Want dit zijn immers de toetsen waaruit een C-akkoord bestaat. Als het akkoord dan niet begint met de c, weet je dat je te maken hebt met een omkering, logisch!

Maar waar je een omkering ook aan kunt herkennen zijn het aantal toetsen dat tussen de toetsen die je aanslaat ligt op dat moment. Sla maar eens een C-akkoord aan in de grondligging (c e g) en tel de toetsen die tussen je vingers liggen, de zwarte toetsen meegerekend. Dit zijn er altijd maar 2 of 3. En sla vervolgens maar eens een C-akkoord aan in de eerste of tweede omkering en tel dan eens de toetsen die tussen je vingers liggen. Nu zul je ook eens 4 toetsen tellen! En op het moment dat je 4 toetsen telt, weet je dat je met een omkering te maken hebt. Verhuis vervolgens eens de onderste toets een octaaf hoger en tel ze nog eens. En indien je weer 4 toetsen ertussen telt, verhuis dan de onderste toets nog eens een octaaf hoger. Je zult dan vanzelf weer in de grondligging van het akkoord terecht komen. En dan weet je direct hoe het akkoord heet, namelijk de naam van de onderste toets!

Als dit laatste stukje theorie iets te snel ging voor je mag je dat ook lekker weer vergeten. Weet in ieder geval dat je de toetsen waaruit een akkoord bestaat ook in een andere volgorde mag spelen voor gemak of om variatie in je spel aan te brengen.

Laat me weten in een reactie hieronder of het je duidelijk is en of je misschien al eens omkeringen speelt, ik ben benieuwd!

Over de schrijver
Steven is oprichter en eigenaar van PianoPro. Hij speelt vanaf zijn 10e levensjaar piano en geeft naast pianoles sinds 2007 ook online pianoles. Zijn filosofie is dat iedereen sneller en makkelijker kan leren piano spelen met behulp van akkoorden. Met bijna een miljoen video views en duizenden cursisten is PianoPro.nl de grootste pianoles website van de Benelux.
Paula
Door

Paula

op 16 Jun 2015

Een hele duidelijke uitleg. Ik wist niet hoe je een accoord kon herkennen, maar door die 2/3 of 4 afstanden werd het me ineens duidelijk.

Steven
Door

Steven

op 16 Jun 2015

Super dat het je op deze manier ineens duidelijk is geworden, Paula! En nu lekker oefenen zodat het nog beter blijft hangen. Zo kun je ook eens de omkeringen van andere akkoorden proberen te vinden en vervolgens te spelen. Probeer het maar eens met het F-akkoord (f a c) of het D-akkoord (d f# a). Succes! Ps. Een f# toets is de zwarte toets direct rechts van de f en de f# toets spreek je uit als "fis". En het # teken heet op zichzelf een kruis. Volg je 'm nog?:)

Annejet de Jong
Door

Annejet de Jong

op 16 Jun 2015

Hoi Steven, Dit vroeg ik mij al af. En ik heb het ook al geprobeerd. Had alle mogelijke manieren al op geschreven. Maar het geeft wel verduidelijking.

Steven
Door

Steven

op 16 Jun 2015

Fijn te horen, Annejet! En een beetje herhaling kan inderdaad nooit kwaad, soms zie je het dan net weer even anders. Ga zo door!

yvonne
Door

yvonne

op 16 Jun 2015

Elke keer ben ik weer blij met de suggesties die je doet en ga het dan ook gelijk proberen. Helaas herinner ik mij niet meer of ik voor de pianolessen heb betaald, want ik zou erg graag nrs. voor beginnelingen spelen, maar niet meer de begincursus die ik mee gedaan heb. Ben erg enthousiast over de methode. Hartelijke groet, yvonne

Steven
Door

Steven

op 16 Jun 2015

Dag Yvonne, dat is goed om te horen! :) Ik heb het even opgezocht en je hebt inderdaad toegang tot alle lessen inclusief alle naspelen nummers (de tutorials). Ga hiervoor naar onlinepianoleraar.nl en klik op "wachtwoord vergeten" en vul je e-mailadres in, als je je inloggegevens bent vergeten. Veel plezier ermee en succes met de omkeringen! Gr, Steven

Nico J. Comello,
Door

Nico J. Comello,

op 16 Jun 2015

Hallo Steven, Een akkoord bestaat dus in principe uit 3 tonen. Een C akkoord is dus c-e-g. Wanneer je die aanslaat in een 3/4 maat kom je uit. Maar hoe doe je dat in een 4/4 maat? Houd je dan 1 toon (basistoon bijv) 2 tellen aan?

Steven
Door

Steven

op 17 Jun 2015

Hele goede vraag, Nico! In 9 van de 10 keer zul je te maken hebben met een 4/4 maat, dus 4 tellen. Een C-akkoord speel ik dan als: c e g e Hou je het C-akkoord twee maten aan? Dan speel je dus gewoon: c e g e c e g e In een 3/4 maat is het eenvoudig en doe je inderdaad wat je zegt: c e g En als je het twee maten (dus 6 tellen) vasthoudt speel je: c e g c e g Het is in ieder geval niet gebruikelijk om de grondtoon bijvoorbeeld 2 tellen aan te houden als je een 4/4 maat speelt met gebroken akkoorden. Als je overigens een nieuw nummer leert kan ik je altijd aanraden de akkoorden niet gebroken, maar tegelijk aan te slaan. Dit akkoord hou je dan uiteraard vast totdat moet wisselen van akkoord. Succes!

Agnes
Door

Agnes

op 16 Jun 2015

Ik heb altijd accordeon gespeeld in orkesten, 1e partij,2e en derde. Hartstikke leuk, maar door gewricht klachten, werd te zwaar voor mijn nek en rug, heb ik laatst bij de Maxis een goedkoop keyboard gekocht, omdat ik het samen spel mistte. En nu heb ik mijn eigen orkest en begeleiding, het is wel niet zo'n goede kwaliteit maar ik vind het geweldig, de linker hand daar heb ik moeite mee, want in een orkest speel je met een bas accordeon want het is geen gehoor als iedereen zijn bassen gebruikt, en daardoor hing de linkerhand er maar een beetje bij. En wat ik nog steeds doe is bij de akkoorden de noten 2 noten hoger lezen, bij de eenvoudige akkoorden lukt het wel, maar die niet zo vaak voor komen, moet ik steeds eerst de noten lezen en er aan denken als er b.v. een c staat speel je links een e. en ik heb geen mogelijkheid om een eerste stem in te spelen en dan een tweede stem daarna meespelen .Dan moet ik een duurdere keyboard kopen. en wat bedoelen ze met stel je wals met arpeggio in met piano? zo dit was het voor nu groeten van Agnes .

Steven
Door

Steven

op 17 Jun 2015

Hé wat leuk om te horen Agnes, je bent er maar druk mee! Volgens mij hebben ook goedkopere keyboards wel een transpose functie, dan hoef je zelf niet je toetsen 2 hele tonen hoger te pakken, maar dan doet het keyboard automatisch voor je. Ik denk dat ze met het instellen van je wals met arpeggio je keyboard begeleiding bedoelen. Zo niet, kun je handmatig je akkoorden ook in arpeggio spelen. Dit noemen we ook wel gebroken akkoorden waarbij je de toetsen niet tegelijk aanslaat maar om de beurt. Succes ermee!

Joost
Door

Joost

op 16 Jun 2015

Een interessante en belangrijke ontwikkeling is het aanleren van de omkeringen. Ik ben dan ook flink aan het oefenen met het C-akkoord. Op een piano in plaats van een keyboard. Bedankt voor de tips en tools!

Steven
Door

Steven

op 17 Jun 2015

Dat heb je helemaal juist, Joost! Super dat je zo lekker aan het oefenen bent op je piano. Graag gedaan en succes ermee! :)

Elly
Door

Elly

op 16 Jun 2015

Hoi Steven, een hele duidelijke en heldere uitleg. Nu nog proberen om het achter elkaar en ook als arpeggio te spelen. Klinkt net nog leuker. Een vriendin die pianoles op het conservatorium heeft gegeven wil samen met mij (ze heeft 2 piano's thuis) de canto ostinato spelen. Nu is de linkerhand niet zo moeilijk blijft herhalen, maar de uitdaging is rechts en de sfspraken die je moet maken. Veel luisteren helpt ook niet echt omdat je de rechterhand naar hartelust kunt varieren. Heb je nog een tip voor mij hoe ik dat allemaal kan onthouden? groetjes Elly

Steven
Door

Steven

op 17 Jun 2015

Hoi Elly, dank voor je leuke reactie. Bijzonder te lezen dat je op twee piano's tegelijk gaat piano spelen! Als je samen met iemand speelt (wat ik regelmatig doe met mijn piano buddy Eric) is het belangrijkste dat je de akkoorden afspreekt, zodat het altijd samen goed klinkt. Wat rechts doet maakt dan niet zoveel uit, elke melodielijn die bij die akkoorden past, zal ook passen bij wat de ander speelt, de akkoorden zijn immers hetzelfde. Wij spreken meestal een drie of viertal akkoorden af en soms roepen we ondertussen iets anders en daar spelen we dan op in :) Maar als je echt een nummer wilt spelen horen daar inderdaad strakkere afspraken bij. Als je hier bladmuziek of een akkoordenschema van hebt, ben je denk ik al een heel eind. En het eindeloos variëren van de rechterhand waar je het over hebt hoeft denk ik ook niet, aangezien je een bestaand nummer speelt? Afijn, meer kan ik er denk ik ook niet over zeggen helaas. Toch veel succes gewenst!

Van den Borre Julien
Door

Van den Borre Julien

op 16 Jun 2015

Wist het al van de omkering van akoorden moet er in het begin wat aan gewoon worden

Ans van Heeswijk
Door

Ans van Heeswijk

op 16 Jun 2015

Hoi Steven, Dank voor je uitleg. Ik oefen ijverig maar het gaat zeker nog niet soepel. Nog meer mogelijkheden om accoorden te spelen, is goed om te weten, maar is nu nog even iets te veel. Ik zal het wel mee blijven oefenen, dan zal het vast wel een keer vruchten afwerpen. Voorlopig vind ik het wel leuk om mee bezig te zijn. Ik ben trouwens al met de beginnerscursus bezig.

Steven
Door

Steven

op 17 Jun 2015

Hoi Ans, dat geeft helemaal niets. Deze theorie van omkeringen kun je nog even naast je neerleggen en lekker aan de slag gaan met de beginnerscursus :) Succes!

Karim
Door

Karim

op 16 Jun 2015

Ik ken het gewoon als Inversions, en eigenlijk wist ik na een maand goed zoeken alle stof al die ik op deze site kan inzien. Ik kwam er ook achter dat heel veel liedjes veelste makkelijk zijn gemaakt bijvoorbeeld Amelie, helemaal verkeerd geleerd. beetje jammer, had meer verwacht.

Steven
Door

Steven

op 17 Jun 2015

Hoi Karim, inversions is inderdaad de Engelse benaming voor omkeringen. Sommige liedjes simplificeer ik inderdaad zoals Amelie, zodat ook beginners deze nummers kunnen spelen. Wellicht dat je de volgende keer een tutorial kunt bekijken uit de gevorderden categorie, waar jij denk ik inmiddels toe behoort! :) Want ik kan me inderdaad voorstellen dat als je te makkelijke liedjes leert voor je niveau dat dat niet uitdaagt en motiveert, niet meer doen dus. Wel top om te horen dat het blijkbaar zo lekker gaat bij je, ga zo door!

Martha
Door

Martha

op 17 Jun 2015

Hoi Steven, ik ben erg blij met je stukje over omkeringen van accoorden. Mijn voormalige pianojuf heeft me in een jaar niet aan mn verstand kunnen peuteren hoe dit werkt en nu begrijp ik het meteen. Hartelijke groet, Martha

Steven
Door

Steven

op 17 Jun 2015

Hoi Martha, dat is een prachtig compliment, dank je wel! Het grappige is dat ik het zelf ook pas begreep NA mijn jarenlange pianolessen ;) Groet, Steven

Annie
Door

Annie

op 17 Jun 2015

Hallo Steven, Ik wist het al, maar wil je gewoon even laten weten dat dit soort praktische tips heel nuttig zijn. In afwachting van meer ... ;-) Hartelijke groet, Annie

Steven
Door

Steven

op 17 Jun 2015

Fijn dat je dat even laat weten, Annie! Ik zou zeggen: hou de website in de gaten, er komt zeker meer..:) Groet, Steven

Cassie Rammeloo
Door

Cassie Rammeloo

op 17 Jun 2015

Hi Steven, bedankt voor je duidelijke uitleg, maar even een vraagje. Kan je omkeringen gebruiken bij alle akkoorden b.v. ook bij 7 en 9 akkoorden of sus akkoorden ? En kan je akkoorden ook over langere afstand op je klavier spelen en evt. gebroken ? B.v.d. voor je reactie, vriendelijke groet Cassie

Steven
Door

Steven

op 17 Jun 2015

Hi Cassie, dat kan zeker! Zolang je de onderste toets een octaaf hoger verhuist, spreken we ook bij deze akkoorden over een omkering, ook al kunnen er dan twee toetsen direct naast elkaar liggen. Omdat bijvoorbeeld een septiemakkoord bestaat uit vier toetsen hebben we zelfs te maken met een derde omkering. Soms wordt er hierbij ook gesproken over de ligging in plaats van omkering. Hieronder vindt je een overzicht van de verschillende benamingen: Eerste omkering = tertskwintsextligging (afgekort: kwintsextligging) Tweede omkering = tertskwartsextligging (afgekort: tertskwartligging) Derde omkering = secundekwartsextligging (afgekort: secundeligging) De grondligging van een septimeakkoord, dit is het “normale akkoord” waarmee je deze vierklank begint, wordt soms ook tertskwintseptimeligging worden genoemd, maar dit is zeer ongebruikelijk. Overigens kun je in bovenstaand rijtje ook het woordje “ligging” vervangen door “akkoord”, dus kwinstsextakkoord, tertskwartakkoord of secunde akkoord. Dit is heel wat theorie en dit mag je van mij ook weer vergeten. Ik vind het persoonlijk makkelijker om te spreken over eerste, tweede en derde omkering. Maar nu heb je in ieder geval wat achtergrondinformatie :) Succes!

Monique
Door

Monique

op 18 Jun 2015

Hoi Steven, Jij noemt de tweede omkering een kwintsextakkoord, maar moet dat niet een kwartsextakkoord zijn? Groetjes, Monique

Steven
Door

Steven

op 22 Jun 2015

Nee hoor Monique, ik noem de eerste omkering een kwintsextakkoord en de tweede omkering een tertskwartakkoord (of een tertskwartsextligging). Maar dit mag je allemaal weer vergeten, ik heb het zelf ook altijd over omkeringen :)

Frans
Door

Frans

op 18 Jun 2015

Oef ... dat zijn 14 akkoorden in elk 3 variaties; in totaal dus 42 akkoorden? Heb medelijden ... ik ben pas bij les 4 - Elton John - "Can you feel the love tonight". Met deze tip heb ik nu voor dat liedje handige 2-vinger sprongetjes, eenvoudig te doen van F naar C en van Dm naar G Zal ook eens proberen hoe dat zit met A, B, D en E majeur en de overige akkoorden in mineur ... Leuk en zeer verslavend deze cursus Steven! Jammer dat ik deze methode niet veel eerder gevonden heb! De piano stond al meer dan 30 jaar in een hoekje te verstoffen ...

Steven
Door

Steven

op 20 Jun 2015

Dag Frans, dank voor je leuke reactie! Het blijven overigens gewoon 14 akkoorden hoor, de variaties mag je voor nu als beginner weer lekker vergeten. Hou het makkelijk en overzichtelijk voor jezelf en als je straks wat verder bent, kun je prima die variaties eens toepassen. Of begin zoals je nu doet eens bij enkel een variatie voor het C akkoord, zodat je inderdaad makkelijk de sprong kunt gaan maken naar het F-akkoord. Super om te horen dat de piano die al ruim 30 jaar stond te verstoffen nu weer gebruikt wordt, ga zo door! :)

Aly
Door

Aly

op 19 Jul 2015

Dag Steven, Toen mijn dochter geboren werd, kreeg ik een orgel. (alsof je dan een zee van tijd hebt!) Maar heb er wel veel plezier aan beleeft. Inmiddels is het 35 jaar geleden. En je snapt het.... jaaaren niets mee gedaan. Doordat ik nu bij een dames koor ben, word ik getriggerd door onze dirigent. En kreeg de kans om een piano aan te schaffen. Nu kom ik er achter dat een akkoord van een orgel heel anders word aangeslagen dan op een piano. Een piano is echt `werken`. Maar met het oefenen van de omkeringen, leer ik ook om beter de akkoorden aan te slaan. Dank je wel hiervoor. Gr. Aly

Steven
Door

Steven

op 20 Jul 2015

Dag Aly, het is inderdaad even omschakelen van een orgel naar een piano! Ik heb sporadisch op een orgel gespeeld nadat ik al kon piano spelen, vooral de aanslag voelt heel anders op een orgel. Veel lichter, haast zoals een keyboard. Maar met twee klavieren boven elkaar en het kunnen indrukken van pedalen met je voet maakt het wel een erg moeilijk instrument voor mij. Erg leuk om te horen dat je nu de switch maakt en dat je wat hebt aan mijn video, succes ermee!

Reactie plaatsen