Keyboard of (digitale) piano?

Kun je op een keyboard piano leren spelen of is het beter op een digitale piano of echte (akoestische) piano te leren? Het korte antwoord is dat het op allemaal kan!

Er zijn echter wel wat zaken waar je rekening mee moet houden, hier vind je ze allemaal op een rijtje.

Het verschil zit hem in de functies die het instrument heeft, het gevoel van spelen, het geluid en het prijskaartje.

Piano leren spelen op een keyboard

Op een keyboard kun je zeker piano leren spelen, maar je moet je er bewust van zijn dat een keyboard een heel ander instrument is dan een (digitale) piano. Een keyboard is in de basis namelijk bedoelt als een soort “one man band” te fungeren. Hier bedoel ik mee dat je met één hand, je linker, een hele band kunt laten meespelen door enkel een akkoord ingedrukt te houden, of zelfs één enkele toets. Je hoort dan drums, strings, een bas en allerlei andere instrumenten die als begeleiding dienen van je rechterhand.

Dat gezegd hebbende heb ik persoonlijk nooit deze functie gebruikt en enkel gebruik gemaakt van het piano geluid. Ik liet dus 99% van de functies en knopjes op een keyboard links liggen. Ik heb in mijn leven drie keyboards gehad (twee Yamaha’s en een Roland) en heb er met veel plezier op gespeeld.

Let er wel op dat je keyboard minimaal 60 toetsen moet hebben (dat hebben de meesten), ter vergelijking: een (digitale) piano heeft 88 toetsen. Een keyboard mist in de regel dus twee octaven. Als beginner zul je hier weinig last van hebben, want de hele hoge en de hele lage toetsen zul je niet zo vaak aanslaan.

Een digitale piano of echte piano?

Het grootste verschil tussen een keyboard en een (digitale) piano is de aanslag. Dus hoe het “voelt” om de toetsen aan te slaan. De toetsen van een keyboard voelen wat plastic aan en zowel de aanslag als terugslag voelt wat fragiel en lichter aan. Als je dus gewend bent op een keyboard te spelen en je schakelt ineens over naar een (digitale) piano is dat wennen! Je zult een echte piano wat zwaarder vinden aanvoelen. De toetsen van een digitale piano noemen ze dan ook “gewogen toetsen“, hiermee wordt bedoelt dat het net zo aanvoelt als een echte piano.

Het verschil tussen een digitale piano en een echte piano is minimaal, als je het vergelijkt met het verschil tussen een keyboard en een digitale piano. Een digitale piano heeft evenveel toetsen als een echte piano en de toetsen voelen nagenoeg hetzelfde aan. Een digitale piano heeft zelfs wat voordelen ten opzichte van een echte piano, net als een keyboard:

• Een digitale piano (en keyboard) hebben vaak meerdere geluiden, dus ook orgel, gitaar, etc. waarmee je leuk kunt experimenteren
• Zowel een digitale piano als keyboard kun je transponeren. Dat betekent dat je het klavier in zijn geheel hoger of lager kunt laten klinken. Begeleid jij een zanger(es) of speel je mee in een band in een moeilijke toonsoort? Dan kun je gewoon je makkelijke akkoordjes blijven aanslaan (zonder al teveel zwarte toetsen).
• Heb je buren? En wil je ’s avonds laat spelen? Reken dan op een burenruzie als je een echte piano bezit. Tenzij je een silent systeem hebt natuurlijk, maar daarover in een ander artikel meer (hiermee schakel je de akoestische functie van een piano uit en schakel je middels een aangesloten kastje het digitale geluid in). Met een digitale piano of keyboard kun je dus lekker je koptelefoon in doen!
• Een keyboard en digitale piano kosten een fractie van wat een echte piano kost. Een leuk keyboard heb je al vanaf enkele honderden euro’s. Ik bezit momenteel een Yamaha PSR E423 van zo’n 300 euro. Daarnaast heb ik een digitale piano van Roland, de FP-4F welke zo’n 1.300 euro kost. Tot slot heb ik ook nog een echte piano van het merk Perzina die me 6.000 euro heeft gekost. En ik speel nog op alle drie met veel tevredenheid! De afwisseling vind ik leuk en bovendien kan ik mijn cursisten zo beter adviseren.

Mijn digitale piano en keyboard naast elkaar. Zie je hoe de toetsen van de digitale piano “dikker” zijn en meer toetsen in het hoog en het laag heeft?

Het geluid van een keyboard en (digitale) piano

Tot slot misschien wel het belangrijkste: het geluid. Kun je zeggen dat een echte piano altijd beter klinkt dan een digitale piano? En een digitale piano altijd beter dan een keyboard? Meestal wel, maar niet altijd. Ik heb in mijn leven alle merken in alle prijsklassen voorbij zien komen en ik heb op hele dure keyboards gespeeld (Yamaha Tyros van zo’n 4.000 euro) die een veel mooier geluid hadden dan een digitale piano van enkele honderden euro’s. En als je op een goedkope, oude piano speelt geeft mij dat veel minder inspiratie dan als ik bijvoorbeeld op mijn huidige Roland digitale piano speel. Meestal is de prijs dus een betere indicator dan wat voor type instrument je hebt.

Maar als je piano wilt leren spelen en je hebt geen interesse om als “one man show” op een keyboard te spelen? Dan is het mijn advies om voor een digitale piano te gaan. En heb je genoeg ruimte in huis hebt en het budget om een piano te kopen? Dan zou ik voor een echte akoestische piano gaan. Maar wil je niets liever dan piano leren spelen en je hebt niet meer dan 50 euro te besteden? Koop dan een tweedehands Roland keyboard op Marktplaats, bijvoorbeeld de E-16 of e-68. Die dingen zijn zo 20 jaar oud, niet kapot te krijgen en toen liep Roland al voorop in geluidskwaliteit.

Het beste blijft om langs een muziekwinkel te gaan en diverse (digitale) piano’s uit te proberen. Hoe vind je ze spelen, wat vind je van de aanslag? En als je niet zelf kunt spelen wil een verkoper altijd zelf even voorspelen, zodat je het geluid kunt horen. Dit verschilt per merk en dat is dus echt een persoonlijke keuze. Sla zelf wel gewoon een paar toetsen aan ook al kun je niet spelen, hoe vind je dit voelen ten opzichte van een ander merk? Wibi en ik houden van een lichte aanslag, maar misschien dat jij een iets zwaardere aanslag wel lekkerder vindt 😉

Succes met je keuze!